Po zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne należy zgłosić się do lekarza, który ma uprawnienia do wystawiania takich zleceń. Pacjentom przysługuje refundacja różnych wyrobów medycznych. Są to np. rozmaite protezy, aparaty i ortezy ortopedyczne, wózki inwalidzkie, laski i kule, balkoniki, obuwie ortopedyczne, zestawy infuzyjne do osobistych pomp insulinowych, pieluchomajtki, cewniki czy sprzęt stomijny.

Na przykład na perukę zlecenie wystawia: lekarz specjalista w dziedzinie chirurgii ogólnej, lekarz specjalista w dziedzinie chirurgii dziecięcej, lekarz specjalista w dziedzinie chirurgii onkologicznej zdrowotnej, pielęgniarka lub położna, o której mowa w art. 15a ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej. Kwota, jaką przyznaje NFZ na zakup peruki, to 250 zł raz w roku. Oczywiście, gdy peruka jest droższa, to do kwoty należnej od NFZ dokładamy różnicę.

WAŻNE: Zlecenie ważne jest bezterminowo z wyjątkiem zaopatrzenia comiesięcznego. Zlecenie na zaopatrzenie comiesięczne może być wystawione na okres nie dłuższy niż trzy kolejne miesiące i może zostać zrealizowane wyłącznie w miesiącach, na które zostało wystawione, z wyłączeniem miesięcy, które upłynęły.

Gdy mamy status osoby niepełnosprawnej, możemy wnioskować do Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych (PFRON) o dofinansowanie zakupu zaopatrzenia ortopedycznego. Wnioski można składać przez cały rok w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania (druki do pobrania w PCPR lub w wersji elektronicznej ze strony internetowej PCPR). Obowiązuje kryterium dochodowe! Średni miesięczny dochód, obliczony z okresu ostatnich trzech miesięcy przed dniem złożenia wniosku, nie może przekraczać kwoty: 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia na członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym, 65 proc. przeciętnego wynagrodzenia – w przypadku osoby samotnej. Ponieważ kwoty te zależą od wysokości przeciętnego wynagrodzenia, podawanego przez Główny Urząd Statystyczny, ulegają zmianom. Aktualną wysokość kwoty można znaleźć m.in. na stronach internetowych PCPR lub Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Zgodnie z wymienionymi przepisami wysokość dofinansowania do przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych, o które osoba z niepełnosprawnością może się starać w PCPR, wynosi:

• do 100 proc. kosztów udziału własnego osoby z niepełnosprawnością w limicie ceny, jeżeli taki udział jest wymagany,

• do 150 proc. kwoty limitu na dany sprzęt, jaki został wyznaczony przez NFZ, jeżeli cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit.

Jeśli zatem np. limit na protezę ostateczną w obrębie stawu skokowego z kikutem oporowym wynosi 1800 zł i nie jest wymagany wkład własny, a cena protezy jest wyższa, można otrzymać z PCPR maksymalnie 150 proc. limitu na dany sprzęt, czyli w tym przypadku 2700 zł.

Jeżeli natomiast cena sprzętu nie przekracza limitu wyznaczonego przepisami, ale wymagany jest udział własny w zakupie, to PCPR może sfinansować nawet 100 proc. tego udziału.

Niestety, nie można uzyskać dofinansowania na zakup innego sprzętu, niż wymieniony w rozporządzeniu ministra zdrowia. W ramach tych środków nie można zatem uzyskać dofinansowania do zakupu np. koncentratora tlenu.

Aby starać się o dofinansowanie zakupu sprzętu ortopedycznego lub środków pomocniczych, należy złożyć w PCPR następujące dokumenty:

• wniosek o dofinansowanie zakupu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych,

• kserokopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności,

• zaświadczenie o wysokości dochodów,

• kserokopię zlecenia lekarskiego na sprzęt, o który wnioskodawca ubiega się, potwierdzoną przez NFZ,

• fakturę zakupu lub inny dokument poświadczający zakup.

Wnioski rozpatrywane są na bieżąco, przez cały rok, do wyczerpania środków przewidzianych na ten cel, po przekazaniu funduszy z PFRON.

Przy ubieganiu się natomiast o dofinansowanie do sprzętu rehabilitacyjnego wysokość dofinansowania wynosi do 80 proc. kosztów tego sprzętu, nie więcej jednak niż do wysokości pięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia. Wnioskodawca zobowiązany jest do zadeklarowania udziału środków własnych w wysokości stanowiącej minimum 20 proc. kosztów sprzętu rehabilitacyjnego. Właściwy odsetek wysokości dofinansowania do sprzętu rehabilitacyjnego oraz udziału środków własnych wnioskodawcy w danym roku i górne limity kwot dofinansowania są ustalane, na podstawie posiadanych środków finansowych, na posiedzeniu komisji po otrzymaniu środków PFRON. Kwoty te mogą ulec zmianie w przypadku niedoboru środków, a przy znacznej liczbie wnioskodawców decyzja jest podejmowana każdorazowo na posiedzeniu komisji.

Po przyznaniu środków na dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny zawierana jest umowa z wnioskodawcą, określająca w szczególności:

• kwotę dofinansowania i jej przeznaczenie,

• sposób przekazania dofinansowania,

• termin i sposób rozliczenia dofinansowania.

1 lipca 2018 r. weszła w życie ustawa wprowadzająca szczególne uprawnienia w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej, usług farmaceutycznych oraz wyrobów medycznych dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Co przewidują nowe przepisy?

Dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności wprowadza się cztery zmiany:

• zniesione zostają okresy użytkowania wyrobów medycznych,

• korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz zaopatrywanie się w aptece bez kolejki,

• korzystanie z ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez skierowania,

• zniesione zostają limity finansowania świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu rehabilitacji leczniczej.

Dla pacjenta oznacza to brak obowiązywania okresu użytkowania. Osoba uprawniona do wystawiania zlecenia, kierując się zarówno względami medycznymi i stanem zdrowia świadczeniobiorcy, jak i kryteriami przyznawania wyrobu medycznego (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie; Dz.U. z 2017 r., poz. 1061, ze zm.) może podjąć decyzję o wystawieniu pacjentowi kolejnego zlecenia na wyrób medyczny, nawet jeżeli określony dla danej pozycji wykazu okres użytkowania zrefundowanego wcześniej wyrobu jeszcze nie upłynął. Oznacza to, że gdy np. mamy zlecenie na zaopatrzenie w środki pomocnicze comiesięczne lub raz na kwartał, to w przypadkach nagłych możemy zwrócić się do lekarza o kolejne zlecenie nawet wówczas, gdy nie upłynął jeszcze miesiąc od poprzedniego zlecenia.

Opieka nad chorym dzieckiem

Takie sytuacja, jak nagła choroba dziecka, się zdarzają. Są nawet niejako wpisane w tryb pracy pracownika. Jeżeli dziecko pracownika zachoruje, a rodzice nie mają z kim zostawić córki lub syna, muszą wziąć dni wolne, aby opiekować się chorym małolatem. Mamy dwa wyjścia: wziąć dni opieki przysługujące na dziecko albo mieć wolne i otrzymywać zasiłek opiekuńczy.

Dni opieki na dziecko

Dwa dni opieki w danym roku kalendarzowym przysługują rodzicowi (rodzice muszą ustalić między sobą, które z nich wykorzysta oba dni albo podzielą się tym wolnym tak, że każdy weźmie po jednym dniu). Dwa dni wolnego (albo w przeliczeniu: 16 godzin, czyli 2 razy po 8 godzin pracy dziennie) przysługuje bez względu na liczbę dzieci. To znaczy, że obojętnie, czy rodzina wychowuje jedynaka, czy ma pięcioro dzieci, i tak rodzice mają do wykorzystania tylko dwa dni opieki.

Opieka a urlop wypoczynkowy

W przypadku, gdy rodzic lub rodzice nie wykorzystają przysługujących im dwóch dni opieki na dziecko w danym roku kalendarzowym, uprawnienie to przepada. Nie mogą go przenieść na następny rok, jak np. urlop wypoczynkowy, który wolno wykorzystać nie tylko w bieżącym roku, lecz także, w kolejnym roku. Rodzic, przebywający „na opiece” na dziecko może liczyć na taką wysokość pensji, ile wynosi jego wynagrodzenie obliczane za urlop wypoczynkowy. To oznacza, że dostanie wypłatę za te dni nieobecności w pracy jakby normalnie pracował, czyli 100 procent.

Teoretycznie, dwa dni zwolnienia na opiekę należą się na zdrowe dziecko do lat 14. W przypadku dziecka chorego do lat 14 rodzic jest uprawniony do otrzymania zasiłku opiekuńczego. Tak stanowią przepisy. W praktyce bywa natomiast, że rodzic, zwłaszcza młode matki, które niedawno wróciły do pracy po urodzeniu i odchowaniu dziecka, gdy ono zachoruje, wolą wziąć wspomniane dwa dni na opiekę nad nim, a jeżeli to możliwe, to nie odbierać tych dwóch wolnych dni, gdy dziecko wyzdrowieje. Kobiety decydują tak przede wszystkim w obawie przed utratą pracy. Zdarza się także, że młode mamy wolą wziąć urlop wypoczynkowy, gdy zachoruje dziecko, aby się nim zająć.

Zasiłek opiekuńczy

Gdy dziecko zachoruje, rodzic sprawujący nad nim opiekę powinien skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Zasiłek opiekuńczy na dziecko przysługuje pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę, pełnoetatowym, jak i tym pracującym w niepełnym wymiarze godzin. Poza tym uprawnione do zasiłku na chore dziecko są osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy- zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, a są objęte ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie. Osobom prowadzącym własne firmy również należy się zasiłek opiekuńczy, ale pod warunkiem, że opłacają one składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Kto może korzystać z zasiłku opiekuńczego

Na zasiłek opiekuńczy ma szansę nie tylko matka chorego dziecka (chociaż to ona korzysta z tego prawa najczęściej). Może z niego skorzystać ojciec dziecka, o ile zadeklaruje, że to on, zamiast matki, zaopiekuje się dzieckiem chorym albo zdrowym. Zasiłek przysługuje bowiem rodzicowi, który sprawuje opiekę nad zdrowym dzieckiem do lat 8 (gdy np. żłobek bądź przedszkole zostaną nagle zamknięte z powodu panującej w nich epidemii), chorym dzieckiem do lat 14, a także – jeśli zajdzie taka potrzeba i nikt inny z rodziny nie będzie mógł pomóc – będzie musiał zaopiekować się innymi chorymi członkami rodziny.

Dwie osoby nie mogą jednocześnie opiekować się chorym dzieckiem i jednocześnie pobierać zasiłku opiekuńczego, ponieważ zasiłek wypłacany jest jednemu rodzicowi. Istnieje wyjątek dotyczący sprawowania opieki nad córką lub synem. Mianowicie nieco inaczej sytuacja wygląda wówczas, gdy dziecko nie ukończyło 2. roku życia. Wtedy prawo do zasiłku rodzic ma nawet w sytuacji, gdy inna osoba z rodziny bez problemu mogłaby zająć się malcem.

Wymiar zasiłku opiekuńczego

Pracujący rodzic powinien dostać zwolnienie z pracy, jeżeli ma sprawować opiekę nad chorym dzieckiem. Długość okresu wolnego uzależniona jest od wieku dziecka. Jeżeli nie ukończyło ono jeszcze 14 lat, pracownik może dostać maksymalnie 60 dni na opiekę w ciągu roku kalendarzowego. Wolne z tego samego tytułu zostanie jednak skrócone do 14 dni, jeśli dziecko jest starsze. Na opiekę nad innym członkiem rodziny, np. rodzicem, również przysługuje najwyżej 14 dni wolnego.

Świadczenia opiekuńcze, o które mogą starać rodzice dzieci chorych, również z orzeczoną niepełnosprawnością:

1. Zasiłek pielęgnacyjny

Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego od 1 listopada 2018 r. wynosi 184,42 zł miesięcznie, a od 1 listopada 2019 r. – 215,84 zł miesięcznie.

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku;

• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;

• osobie, która ukończyła 75 lat.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;

• osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie;

• jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

2. Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2012 r., poz. 788 i 1529 oraz z 2013 r., poz. 1439) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:

• nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub

• rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej

– w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub status bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Specjalny zasiłek opiekuńczy funkcjonuje od 1 stycznia 2013 r.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje wówczas, gdy łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764 zł netto (na podstawie dochodów z roku poprzedzającego okres zasiłkowy z uwzględnieniem utraty i uzyskania dochodu). Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego od 1 listopada 2018 r. wynosi 620 zł miesięcznie.

Za dochód osoby sprawującej opiekę, zgodnie z art. 3 pkt 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych, uważa się dochód następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25 rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy; do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka mającego własne dziecko.

Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki uważa się dochód następujących członków rodziny:

1. w przypadku, gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:

a) osoby wymagającej opieki,

b) rodziców osoby wymagającej opieki,

c) małżonka rodzica osoby wymagającej opieki,

d) osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko,

e) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-d, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia

– z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka mającego własne dziecko, a także rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz.

2. w przypadku, gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:

a) osoby wymagającej opieki,

b) małżonka osoby wymagającej opieki,

c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko,

d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-c, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia

– z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka mającego własne dziecko.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:

1. osoba sprawująca opiekę

a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,

b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,

c) legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

2) osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;

3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;

4) członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

5) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

6) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

 W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:

1. świadczenia rodzicielskiego lub

2. świadczenia pielęgnacyjnego, lub

3. specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub

4. dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, lub

5. zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów

– przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną.

W przypadku, gdy o specjalny zasiłek opiekuńczy ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:

1. rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;

2. małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, o których mowa w ust. 1, potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

3. Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, przysługuje:

1) matce albo ojcu,

2) opiekunowi faktycznemu dziecka,

3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną, w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,

4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub status bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego.
Osobom, o których mowa w pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

2) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

3) nie ma osób, o których mowa w pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

1) osoba sprawująca opiekę:

a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,

b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

2) osoba wymagająca opieki:

a) pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

b) została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;

3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;

4) członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

5) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

6) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:

1) świadczenia rodzicielskiego lub

2) świadczenia pielęgnacyjnego, lub

3) specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub

4) dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, lub

5) zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów

– przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługujące za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 świadczenia pielęgnacyjnego za każdy dzień. Należną kwotę świadczenia zaokrągla się do 10 groszy w górę. W przypadku, gdy o świadczenie pielęgnacyjne ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:

1) rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;

2) małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, o których mowa w ust. 1, potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Od 1 stycznia 2019 r., po waloryzacji, świadczenie pielęgnacyjne wynosi 1583 zł.